We wrześniowym numerze „Europejskiego Przeglądu Sądowego” ukazała się moja glosa do wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z dnia 7 kwietnia 2016 roku w sprawie C-315/14, Marchon Germany GmbH przeciwko Y. Karaszkiewicz.
Stan faktyczny, który skłonił niemiecki Bundesgerichtshof do zadania pytania prejudycjalnego opisałem szczegółowo w poprzednim poście. Ogólnie rzecz ujmując, chodziło o odpowiedź na pytanie, czy przesłanka świadczenia wyrównawczego w postaci „pozyskania nowych klientów” obejmuje także klientów, którzy w momencie zawarcia umowy agencyjnej byli już klientami dającego zlecenie, lecz w odniesieniu do towarów innych marek niż te powierzone agentowi (agent zajmował się sprzedażą oprawek okularowych marki X i udało mu się nawiązać relacje handlowe z optykami, którzy nabywali już oprawki okularowe marki Y dostarczane przez dającego zlecenie).
Trybunał postanowił udzielić następującej odpowiedzi:
Artykuł 17 ust. 2 lit. a) tiret pierwsze dyrektywy Rady 86/653/EWG z dnia 18 grudnia 1986 r. w sprawie koordynacji ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do przedstawicieli handlowych działających na własny rachunek należy interpretować w ten sposób, iż klienci pozyskani przez przedstawiciela handlowego dla produktów, których sprzedaż została mu powierzona przez zleceniodawcę, w wypadku gdy sprzedaż przez tego przedstawiciela handlowego tych produktów wymagała ustanowienia szczególnej relacji handlowej – czego zbadanie należy do sądu odsyłającego – muszą być uznani w rozumieniu tego przepisu za nowych klientów, i to nawet w wówczas, gdy klienci ci pozostawali już w stosunkach handlowych z tym zleceniodawcą jeśli chodzi o inne towary.
Teza wyroku jest dość enigmatyczna. Niejasne jest zwłaszcza użyte przez Trybunał – a mające tu kluczowe znaczenie – pojęcie „ustanowienia szczególnej relacji handlowej”.
W opublikowanej glosie podejmuję zatem próbę wyjaśnienia sensu tego sformułowania oraz jego relacji do wymogu, aby dany klient był przez agenta „pozyskany”. Odnoszę się również do zagadnień ogólnych związanych z regułami wykładni dyrektywy 86/653/EWG, w szczególności coraz częściej przywoływanej przez Trybunał zasady wykładni przepisów dyrektywy na korzyść agenta.
Zainteresowanych zapraszam do lektury!